Ông Trump và ‘thỏa thuận tuyệt vời’ về thuế quan với Anh

Mỹ đã đồng ý giảm thuế nhập khẩu đối với một số lượng ô tô nhất định của Vương quốc Anh và cho phép một hạn mức thép và nhôm vào Mỹ mà không bị áp thuế, theo một thỏa thuận mới giữa hai nước.

Thông báo này mang lại sự nhẹ nhõm cho các ngành công nghiệp chủ chốt của Anh vì tránh được một số loại thuế mới mà Tổng thống Donald Trump đã công bố kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng Một.

Tuy nhiên, hầu hết hàng hóa từ Anh vẫn sẽ phải chịu mức thuế 10%.

Không có thỏa thuận chính thức nào được ký kết vào hôm 8/5 và các thông báo từ cả hai chính phủ đều thiếu chi tiết cụ thể.

Phát biểu từ một nhà máy Jaguar Land Rover ở West Midlands, Thủ tướng Anh Keir Starmer mô tả thỏa thuận này là một “nền tảng tuyệt vời”.

Ông Starmer nói: “Thỏa thuận lịch sử này mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người lao động Anh, bảo vệ hàng ngàn việc làm của Anh trong các lĩnh vực chủ chốt trong đó có sản xuất ô tô và thép”, đồng thời nói thêm rằng “Vương quốc Anh không có đồng minh nào lớn hơn Hoa Kỳ”.

Tại Nhà Trắng, ông Trump gọi đó là một “thỏa thuận tuyệt vời” và bác bỏ những chỉ trích cho rằng ông đang phóng đại tầm quan trọng.

Ông nói: “Đây là một thỏa thuận đạt mức tối đa rồi nhưng chúng tôi sẽ còn mở rộng hơn nữa”.

Thỏa thuận bao gồm những gì?

Hai bên cho biết Hoa Kỳ đã đồng ý giảm thuế nhập khẩu đối với ô tô – loại thuế mà ông Trump đã tăng lên 25% vào tháng trước – xuống còn 10% cho hạn ngạch 100.000 chiếc mỗi năm.

Điều này sẽ giúp các nhà sản xuất xe hơi hạng sang như Jaguar Land Rover và Rolls Royce nhưng lại có thể hạn chế sự tăng trưởng trong những năm tới, vì con số này tương đương với lượng xe mà Anh đã xuất khẩu trong năm ngoái.

Bộ trưởng Kinh doanh và Thương mại Anh Jonathan Reynolds nói với BBC rằng Vương quốc Anh chẳng còn bao lâu nữa sẽ mất hàng ngàn việc làm tại các nhà sản xuất ô tô đang phải đối mặt với thuế quan của Mỹ.

Ông nói: “Đây là một vấn đề rất nghiêm trọng. Mọi người sẽ mất việc nếu không có bước đột phá này.”

Thuế quan đối với thép và nhôm, mà ông Trump đã tăng lên 25% vào đầu năm nay, cũng đã được cắt giảm, theo Văn phòng Thủ tướng Anh. Mỹ cho biết thay vào đó họ sẽ thiết lập một hạn ngạch giống như trước đây.

Theo các tài liệu do Đại diện Thương mại Mỹ công bố, hai nước cũng nhất trí cho phép nhập khẩu tối đa 13.000 tấn thịt bò từ nước kia mà không bị áp thuế.

Mỹ cho hay sự thay đổi này sẽ mở rộng đáng kể doanh số bán thịt bò của họ sang Anh, vốn trước đây phải chịu mức thuế 20% và bị giới hạn ở mức 1.000 tấn.

Nhìn chung, phía Mỹ cho biết thỏa thuận này sẽ tạo ra “cơ hội” xuất khẩu trị giá 5 tỷ đô la, trong đó có 700 triệu đô la ethanol và 250 triệu đô la các sản phẩm nông nghiệp khác.

Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ Brooke Rollins nói: “Không thể đánh giá thấp tầm quan trọng của thỏa thuận này.”

Các phản ứng

Tổng giám đốc UK Steel Gareth Stace hoan nghênh thỏa thuận này, nói rằng điều này sẽ mang lại “sự hỗ trợ lớn” cho ngành thép.

Ông nói: “Cách tiếp cận bình tĩnh và sự kiên trì của chính phủ Anh trong việc đàm phán với Mỹ rõ ràng đã mang lại kết quả.”

Các nhóm doanh nghiệp khác bày tỏ nỗi bất an hơn.

“Điều này tốt hơn ngày hôm qua nhưng chắc chắn không tốt bằng năm tuần trước,” Duncan Edwards, giám đốc điều hành của BritishAmerican Business, tổ chức đại diện cho các công ty ở hai nước và ủng hộ thương mại tự do, bình luận.

“Tôi đang tìm cách thấy hào hứng nhưng hơi khó.”

Trong khi các nghị sĩ Công đảng ca ngợi thỏa thuận này, các đảng đối lập yêu cầu thêm chi tiết và sự giám sát tại Quốc hội.

Lãnh đạo Đảng Bảo thủ Kemi Badenoch chỉ trích thỏa thuận, nói rằng điều này tương đương với việc Anh giảm thuế trong khi Mỹ lại tăng. Bà nói: “Đây không phải là một thỏa thuận lịch sử với Mỹ. Chúng ta đã bị chơi xỏ.”

Đảng Dân chủ Tự do yêu cầu một cuộc bỏ phiếu về thỏa thuận này tại Quốc hội, nói rằng việc các nghị sĩ bị tước quyền lên tiếng sẽ thể hiện “sự thiếu tôn trọng hoàn toàn đối với công chúng”.

Ông Ed Davey nói: “Đối với bất kỳ thỏa thuận thương mại nào – và đặc biệt là thỏa thuận với một người không đáng tin cậy như Donald Trump – điều quan trọng nằm ở các chi tiết nhỏ nhất.”

“Một điều rõ ràng là thuế quan thương mại của Trump vẫn đang gây ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp chủ chốt của Anh, đe dọa sinh kế của người dân trên khắp Vương quốc Anh.”

Lãnh đạo Đảng Cải cách Vương quốc Anh Nigel Farage nói rằng thỏa thuận này là một “bước đi đúng hướng”.

Ông nói với BBC rằng sẽ có thêm chi tiết trong tương lai nhưng nhìn chung đây là một diễn biến đáng mừng.

Ông nói: “Điều quan trọng là chúng ta đang hành động, chúng ta đang có động thái. Đây là một lợi ích của Brexit khi chúng ta có thể làm được điều này.”

Chiến thắng cho các điền chủ Mỹ?

Mỹ và Anh đã thảo luận về một thỏa thuận thương mại kể từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump. Họ đã gần đạt được một thỏa thuận nhỏ vào thời điểm đó.

Nhưng Mỹ từ lâu đã thúc đẩy những thay đổi có lợi cho nông dân và các vấn đề dược phẩm của họ – những điều mà Anh về mặt chính trị không thể chấp nhận.

Không rõ những vấn đề đó đã tiến triển đến đâu.

Hiệp hội những người chăn nuôi gia súc quốc gia cho hay thỏa thuận về nguyên tắc này đã mang lại một “chiến thắng to lớn” cho các chủ trang trại Mỹ, nhưng Liên đoàn Xuất khẩu Thịt của Mỹ, tổ chức theo dõi các rào cản thương mại cho nông dân Mỹ, cho biết họ vẫn đang cố gắng thu thập thông tin chi tiết về những thay đổi này.

Anh khẳng định sẽ không có sự suy giảm nào về tiêu chuẩn thực phẩm đối với hàng nhập khẩu.

Trong khi Anh dường như đã đưa ra một số cam kết, “điều quan trọng nằm ở các chi tiết nhỏ nhất,” Michael Pearce, phó trưởng kinh tế gia tại Oxford Economics, nhận định. Tổ chức này nói rằng thông báo này không khiến họ không thay đổi dự báo kinh tế của mình.

Các vấn đề khác đang dần nổi lên.

Ông Trump đã nhiều lần nói rằng ông muốn đánh thuế nhập khẩu dược phẩm, nhằm đảm bảo Mỹ có một cơ sở sản xuất vững chắc cho các loại thuốc quan trọng.

Anh cho hay Mỹ đã đồng ý dành “sự đối đãi ưu đãi” cho các công ty Anh.

Nhưng Ewan Townsend, một luật sư tại Arnold & Porter, người làm việc với các công ty chăm sóc sức khỏe, nói rằng ngành này hiện đang “phải chờ xem chính xác sự đối đãi ưu đãi này có nghĩa là gì”.