Một tàu chiến Nga đã tự ngụy trang bằng cách sử dụng tín hiệu nhận dạng giả khi đi qua eo biển Manche cùng với hai tàu chở dầu nằm trong diện bị trừng phạt, theo điều tra của BBC Verify.
Chiếc Boikiy – một tàu hộ vệ được trang bị tên lửa dẫn đường – đã phát tín hiệu nhận dạng giả khi di chuyển qua eo biển vào thứ Bảy.
Trên các trang theo dõi hải trình, con tàu này hiển thị với mã định danh từng được các tàu khác sử dụng trước đó.
Tàu Boikiy di chuyển cùng với hai tàu được biết đến là một phần của “hạm đội bóng tối” của Nga – mạng lưới tàu chở dầu ẩn danh về chủ sở hữu, được sử dụng để vận chuyển các sản phẩm dầu mỏ bị áp lệnh trừng phạt.
BBC Verify đã liên hệ với Đại sứ quán Nga tại London để xin bình luận.
Tuy nhiên, các chuyên gia nói với BBC Verify rằng những động thái gần đây của phương Tây nhằm vào “hạm đội bóng tối” có thể đã khiến Moscow sử dụng lực lượng quân sự để bảo vệ các tàu chở dầu.
Tháng trước, một máy bay chiến đấu Su-35 của Nga đã bay ngang qua một tàu trong hạm đội bóng tối và xâm phạm không phận Estonia sau khi nước này cố gắng chặn con tàu bị nghi ngờ đang chở dầu bị cấm vận.
“Hành động này dường như nhằm ngăn chặn Anh và các quốc gia NATO khác tìm cách lên tàu và, hoặc, tịch thu các tàu này, bởi vì sự hiện diện của lực lượng hộ tống quân sự sẽ làm tăng nguy cơ đối đầu và leo thang căng thẳng,” ông Dmitry Gorenburg, nhà nghiên cứu cao cấp tại Trung tâm Phân tích Hải quân, nhận định.
Sự chú ý ban đầu đến con tàu Boikiy xuất hiện trên mạng xã hội, do chuyên gia phân tích tình báo mã nguồn mở độc lập Christian Panton đăng trên nền tảng Bluesky.
Hồi tháng Sáu, con tàu được biết đã rời Tây Phi sau khi tham gia một sứ mệnh ngoại giao.
Hình ảnh được đăng tải trực tuyến cho thấy con tàu đã neo đậu tại thủ đô Conakry của Guinea.
Nguồn hình ảnh, Russian Foreign Ministry
Chiếc tàu hộ vệ rời cảng mà không kích hoạt Hệ thống Nhận dạng Tự động (AIS). Tất cả các tàu đều được yêu cầu phát tín hiệu này, tuy nhiên tàu quân sự thường xuyên di chuyển mà không bật AIS.
Thế nhưng, một con tàu sử dụng mã nhận dạng chung 400000000 – một mã đôi khi được các tàu dùng để phát tín hiệu cảnh báo sự hiện diện của mình, vì lý do an toàn, mà không tiết lộ danh tính – đã xuất hiện trong thời gian ngắn gần quần đảo Canary.
Vị trí này trùng khớp với khoảng thời gian cần thiết để tàu Boikiy di chuyển khoảng 200km từ Conakry.
Hình ảnh vệ tinh mà BBC Verify phân tích cho thấy một con tàu dài 100 mét – đúng với kích thước của tàu Boikiy và khác biệt so với các tàu từng sử dụng mã nhận dạng đó trước đây.
Frederik Van Lokeren, nhà phân tích và cựu trung úy hải quân Bỉ, lưu ý rằng hành động của tàu Boikiy là điều bất thường đối với một tàu chiến Nga.
“Thông thường, nếu phía tàu Nga muốn ẩn danh, họ chỉ cần tắt tín hiệu AIS,” ông nói. “Vì vậy, việc họ ngụy trang thành tàu khác… là điều cực kỳ hiếm gặp.”
Sau đó, hai tàu chở dầu – Sierra và Naxos – đã gia nhập đoàn cùng tàu Boikiy, cả hai đều đi từ Ấn Độ qua kênh đào Suez và vượt Địa Trung Hải. Cả hai tàu này đã bị Vương quốc Anh áp lệnh trừng phạt.
Ba con tàu gặp nhau tại cửa eo biển Manche vào ngày 20/6.
Tại đây, tàu chiến Nga lại xuất hiện trong hình ảnh vệ tinh sử dụng radar và quang học, cho phép BBC Verify một lần nữa xác nhận rằng nó có kích thước và hình dáng khớp với tàu Boikiy.
Tàu Naxos đã đến cửa eo biển sớm hơn vài ngày so với hai tàu còn lại và đã chờ tàu chiến Boikiy trước khi tiếp tục hành trình qua eo biển.
Một nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Anh xác nhận với BBC Verify rằng Hải quân Hoàng gia đã theo dõi tàu Boikiy khi con tàu này đi qua eo biển Manche.
Hình ảnh vệ tinh mà BBC Verify phân tích cho thấy có một con tàu đang bám theo trong lúc tàu Boikiy di chuyển qua eo biển, nhưng BBC không thể xác nhận con tàu đó có phải là của Hải quân Anh hay không.
Cả ba con tàu tiếp tục di chuyển về phía biển Baltic, nơi tàu Boikiy – vẫn đang sử dụng mã định danh AIS giả – được ghi nhận là đã đi qua dưới cầu Great Belt ở Đan Mạch.
Hình ảnh từ webcam lần đầu tiên cho thấy rõ đó là một tàu hải quân.
Hiện chưa rõ các con tàu đang đi tới đâu, tuy nhiên cả ba đều tiếp tục di chuyển qua biển Baltic và có thể đang tiến về các cảng nằm trong lãnh thổ Nga hoặc Kaliningrad – một vùng lãnh thổ tách rời nằm giữa Ba Lan và Litva.